Na pierwszej wizycie - konsultacji, omawiam z pacjentem problem z jakim się zgłasza, zapoznaję się z jego oczekiwaniami i potrzebami. Przeprowadzam wywiad by znaleźć przyczynę problemu i poznać ewentualne złe nawyki pacjenta, które będzie trzeba wyeliminować. Niezbędnym elementem wizyty jest badanie jamy ustnej, również oglądanie twarzy pacjenta z przodu i z profilu w celu określenia rodzaju zaburzenia oraz stopnia zaawansowania wady. Informuję pacjenta o charakterze jego wady oraz sposobie leczenie takiego zaburzenia. Są to jednak informacje wstępne. Na koniec zlecam odpowiednie badania.

- zdjęcia radiologiczne (pantomograficzne, cefalometryczne),
- cyfrowe (zewnątrz- i wewnątrzustne),
- wyciski na modele orientacyjne obrazujące stan panujący w jamie ustnej,
- dokumentuję stan wyjściowy.

Wizyta ta polega na przedstawieniu i omówieniu z pacjentem zaproponowanego planu leczenia, przedstawieniu wszystkich zaleceń i wskazań jakie pacjent będzie musiał przestrzegać, aby leczenie było najbardziej efektywne. Lekarz ortodonta przedstawia szacunkowy zarys kosztów. Koszty są uzależnione od wyboru metody leczenia a także od zastosowanych materiałów. Pacjent ma możliwość wyboru rodzaju aparatu ortodontycznego stałego między aparatem samoligaturującym metalowym a kosmetycznym.

Po zaakceptowaniu przez pacjenta planu leczeniu i podpisaniu świadomej zgody - rozpoczynam leczenie ortodontyczne.

   Jeżeli metodą leczenia wybraną przez lekarza będzie aparat ruchomy - lekarz daje pacjentowi przygotowany przez technika aparat ortodontyczny i instruuje jak należy go używać, ile godzin dziennie należy go nosić oraz w jaki sposób dbać o niego. Przeważnie aparaty te stosowane są w przypadku dzieci, u których szczęka i żuchwa cały czas jeszcze rosną i nie wyrznięte są wszystkie zęby stałe.

  Nieodłącznym elementem wizyty jest poinstruowanie pacjenta o konieczności bezwzględnego przestrzegania higieny jamy ustnej i odbywania w wyznaczonych terminach wizyt kontrolnych. Ortodonta instruuje jak przechowywać i czyścić aparat.

   Stosowane jest u osób z zakończonym rozwojem narządu żucia. Aparaty są w postaci małych zamków przyklejonych do powierzchni zębów, między którymi ułożony jest specjalny drut. Pacjent sam decyduje jakiego rodzaju mają być użyte zamki w jego aparacie ortodontycznym, mogą być one metalowe lub kosmetyczne.

  Przy obu sposobach leczenia podstawową zasadą jest stopniowe wywieranie nacisku o różnym natężeniu na zęby, bardzo powoli je przesuwając i ustawiając w miejscu dla nich przeznaczonym.

  By móc założyć aparat koniecznie muszą być wyleczone wszystkie zęby, usunięty kamień i osad nazębny, a ewentualne stany zapalne przyzębia wyleczone. Nie należy przeprowadzać fluoryzacji zębów, co najmniej miesiąc przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego. W trakcie noszenia aparatu stałego fluoryzacja jak najbardziej jest polecana. Warunkiem koniecznym do przeprowadzenia skutecznego leczenia ortodontycznego są także regularne terminowe wizyty kontrolne w gabinecie ortodontycznym, jak również u lekarza stomatologa.

   Należy pamiętać, że założony aparat ortodontyczny to nie koniec leczenia - wręcz przeciwnie, jest to dopiero początek. Konieczne są regularne wizyty kontrolne u ortodonty w wyznaczonych terminach, który obserwując postępy leczenia (zmiany położenia zębów) odpowiednio reguluje aparat stały, jak i ruchomy aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty.

  Pacjent z założonym aparatem który przez długi okres czasu nie odwiedza gabinetu ortodontycznego, pozostaje bez kontroli, opieki specjalisty może narazić się na znaczne przedłużenie leczenia, a co za tym idzie na zwiększenie kosztów.

   Po zakończonym okresie leczenia aparatem stałym konieczna jest retencja (stabilizacja) w celu utrwalenia i utrzymania osiągniętych wyników leczenia. Pacjent dostaje tzw. aparat retencyjny w postaci zdejmowanej płytki lub przezroczystej szyny. Początkowo, przez około miesiąc, nosi się go przez cały dzień a następnie tylko na noc. Zęby mogą być również zabezpieczane przyklejanym na stałe, niewidocznym drucikiem, który utrzymuje się tam przez kilka, kilkanaście lat. Czas retencji zależy od wady zgryzu. Ortodonta kontroluje aparat retencyjny pierwszy raz po 1 miesiącu.

  Pominięcie tego etapu może spo­wodować cofnięcie efektów leczenia ortodontycznego. Gdy pacjent był leczony aparatem ruchomym najczęściej dalej jest on aparatem retencyjnym, lecz już bez aktywowanych elementów oraz o ograniczonej potrzebie noszenia.